Kavram Realizmi Nedir?
Kavram realizmi örnekleri incelendiğinde önemli bir felsefi yaklaşım olduğu görülmektedir. Kavramcılık ya da konseptüalizm, metafizikte, düşen zihin içinde yer alan kavramsal çerçeveler olarak tikellerin evrenselliğini açıklayan bir teori olarak da tanımlanmaktadır. Bu görüş genelde nominalizm ve realizm arasında kendine ait bir noktada bulunmaktadır.Bir felsefi yaklaşım olarak değerlendirilen kavram realizmi ise kavramların insan zihninden bağımsız olarak, gerçek varlıklar olduğunu aktaran bir düşüncedir. Daha kapsamlı bir ifade ile tümellerin genel soyut kavramların tikel şeylerde onların özneleri olarak var olduğunu ifade etmektedir. Ancak asla onlardan ayrı olarak var olmadığını da ifade eder. Zihin özneleri, tümelleri tikel şeylerden soyutlandığını, onlar için çeşitli semboller ve isimler yarattığını savunan bir görüş olarak değerlendirilmektedir. Kavram realizmi bu yönüyle önemli bir felsefi yaklaşım olarak görülmektedir.
Kavram Realizmi Temsilcileri
Kavram realizmi temsilcileri Platodan gelen bir yaklaşım olarak değerlendirilebilir. Kavramcılık anlayışının önemli bir temsilcisi ise Albertus Magnus’tur. Orta Çağ’da doktor üniversalis unvanı verilen filozof ve Tanrı bilimci olan Albertus Magnus, 13. yüzyıl skolastik filozofu olarak da adlandırılmaktadır
Kavram Realizmi Kavramcılık Adcılık
Konseptüalizm ya da kavramcılık, temelde bizde soyut ve adını aldığı tümel kavramların var olduğunu kabul eden bir görüştür. Söz konusu zihinsel nesnelerin zihinlerimizin dışında bir kaynağı olup olmadığının bilinmediğini ya da doğada bireysel nesnelerin ayrı ayrı ve her birinin kendi başına, her birinde gerçekleşmiş olduğunu düşündüğümüz gerçekliklere sahip olmadıklarını bilmediğimizi savunmaktadır.
Nominalizm veya adcılık ise kavramların, sözcüklerin, tanımların ve hatta biraz daha ileri giderek konuşulan dillerin gerçek ya da nesnel hiçbir varlığının ya da anlamının bulunmadığını ileri süren bir felsefi görüştür. Tümeller problemine odaklanan bu tür yaklaşımlar kendi içinde farklı görüşleri ileri sürmektedir.
Kavram Realizmi Platon
Kavramcılık ve kavram realizmi konusunda öne çıkan görüşlerin ilki Platoncu kavram realizmidir. İkincisi ise Aristotelesçi gerçekliğin ve üçüncüsü ise adcıların tümel anlayışını özetlemektedir. Kavram realizmi, Orta Çağ felsefesi ele alındığında, tümellerin bireylerden ayrı ve daha yüksek bir varoluşa sahip olduklarını ileri sürmektedir.
Albertus Magnus tarafından tümeller probleminin geldiği durum üç temel kategoride sınıflandırılmıştır. Tümel olanın içinde bulunabileceği üç durum bu kapsamda öne çıkmaktadır. ‘’Şeyden önce’’, ‘’şeyin içinde’’ ve ‘’şeyden sonra’’ olarak tanımlanabilir.
Bu kavram kapsamında öne çıkan ilk görüş ise tümellerin fizik nesnelerden önce varolduğu görüşüdür. İkinci görüşte ise fizik nesneyle beraber olduğu fikri öne çıkmıştır. Üçüncü görüş ise tümellere fizik nesnelerden sonra, nesnel bir gerçekliği olmaksızın, uzlaşım yolu ile ulaşılabileceği görüşünü ifade eder. Bu görüşler arasında ilki ise Platoncu kavram realizmi olarak değerlendirilmektedir. Kavram realizmi kavramına göre, kavramlar ya da tümeller, insan zihninden bağımsız gerçek varlıklar olarak bulunmaktadır.
Kavram Realizmi Hangi Problemlerle İlgili?
Tümeller problemi ile ilgilenen kavram realizmi birçok önemli kavramı inceler. Kavramcılık ve adcılık görüşleri tümeller problemlini ile ilgilidir. Örneklerle yapılan açıklamada, bir şeye insan zihninde hoş, güzel, harika vb. deme imkanınn olduğu ancak bu hoş ve güzel kavramının soyut olduğunu söyler. Oluşan bir algıdan doğan bir gerçeklik barındırdığı aktarılmaktadır.
Başka bir örnekte ise sıcak hava, sıcak su gibi varlıkların geçici olduğu, sıcaklık kavramının ise kalıcı bir gerçeklik olarak soyut, genel ve değişmez varlık olduğuna dikkat çekilir. Bu kapsamda sıcaklık bir varlıktır ve sudan ya da havadan bağımsızdır. Kavram realizmi genel hatlarıyla tümeller problemi ile ilgili konulara odaklanmaktadır.
Realizm Nedir?
Burada realizmin ne olduğunu olabilecek en iyi şekilde açıklamışlar.
Benzer yazılarımızı okumak ister misiniz?
